چند درس که از سیل بهار نگرفتیم
چند درس که از سیل بهار نگرفتیم

دکتر فریبرز ناطقی الهی:بارش های اخیر باعث وقوع سیل در استان های غربی و تحمیل خسارت به این استان ها شد که لرستان در این میان خسارت های بیشتری دید. لرستان جایی است که ۱۱ ماه قبل گرفتار سیلاب شد و خسارت های فراوان دید و بحرانی وسیع را تجربه کرد. اما این که چرا […]

دکتر فریبرز ناطقی الهی:بارش های اخیر باعث وقوع سیل در استان های غربی و تحمیل خسارت به این استان ها شد که لرستان در این میان خسارت های بیشتری دید. لرستان جایی است که ۱۱ ماه قبل گرفتار سیلاب شد و خسارت های فراوان دید و بحرانی وسیع را تجربه کرد. اما این که چرا با گذشت ۱۱ ماه از آن حادثه باز هم گرفتار همان وقایع شدیم، سوال اصلی امروز ماست.

 

سیلاب اخیر لرستان (که در راه خوزستان است) نشان می دهد ما تقریبا هیچ درسی از اتفاقات گذشته نگرفته ایم. کماکان ساخت وسازها در مسیر سیل انجام می شود و تدابیر برای منحرف کردن سیلاب نیز نه در این ۱۱ ماه بلکه در سال های اخیر تغییرخاصی نکرده است؛ درحالی که سازه های ضعیف همچنان دراین مناطق موجود است و همچنان نیز ساخته می شود. یکی از این سازه های ناپایدار، پل های مناطق مستعد سیل هستند؛ پل هایی که در لرستان عمر خیلی از آنها به بعد از سیلاب بهار ۹۸ برمی گردد ولی در کمال تاسف در سیلاب اخیر از بین رفتند.

 

اینها نشان می دهد نظام مدیریت بحران ما فقط منتظر وقوع حوادث و سپس امدادرسانی است که البته در این امدادرسانی مشکلات عدیده ای وجود دارد.

 

به نظر می رسد کارهای اصلی که برای مقابله با سیلاب باید انجام شود انجام نشده، گرچه باور دارم چنین اقداماتی حداقل نیاز به بازه زمانی پنج تا ۱۰ ساله دارد. مثلا جابه جا کردن مردم از مسیر سیلاب حتما به زمان نیاز دارد و کار آسانی نیست، ولی حتی نشانه های مثبتی که ما را امیدوار به شروع تغییرات کند وجود ندارد.

 

در سیل بهار امسال کمیته ای از افراد متخصص و چهره های دانشگاهی در حوزه های مختلف تشکیل شد تا نقشه راهی برای مقابله با بلایای طبیعی تهیه کنند، ولی تا امروز خروجی این کمیته حتی در نشریات تخصصی و تصمیمات مسوولان دیده نمی شود.

 

البته در سیل اخیر لرستان یک نکته مثبت وجود داشت که نشان داد لااقل در یک حوزه بهتر از قبل عمل شده است و آن حوزه اطلاع رسانی و هشدار سریع به مردم بود. چند روز قبل از وقوع سیل سازمان هواشناسی هشدارهای لازم را به مردم داده بود و همین باعث شد بسیاری از مردم آن مناطق خانه های خود را تخلیه یا تدابیر پیشگیرانه اتخاذ کنند . این نشان می دهد سیستم هشدار قبل از سانحه در کشورمان فعال تر شده ولی متاسفانه در بقیه کارها هنوز دستاورد چشمگیری نداشته ایم.