معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی گفت: رکورد وجود بیش از یک میلیون عنوان محتوای اطلاعات الکترونیکی را در سامانه دی اسپیس در اختیار داریم که هماکنون در دسترس علاقمندان و کارکنان است.
به گزارش عصر خوزستان به نقل از روابط عمومی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، همزمان با گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتاب دار، معاون مدیر در برنامه ریزی تلفیقی و مرکز مدیریت سیستمهای اطلاعات و سامانهها در گفتگویی با پایگاه اطلاع رسانی nisoc.ir آخرین دستاوردها، اهداف و چالشهای این مجموعه را تشریح کرد.
معصومه رضایی در خصوص پایگاه دادهها و کتابخانهها بیان کرد: این مرکز و کتابخانه زیرمجموعه معاونت مرکز مدیریت سیستمهای اطلاعات و سامانهها و زیرمجموعه مدیریت برنامهریزی تلفیقی است؛ قبل از این، پایگاه دادهها و کتابخانه ها تحت عنوان کتابخانه مرکزی در ابتدا زیرمجموعه مدیریت عملیات غیرصنعتی و در سالهای بعدی زیرمجموعه فناوری اطلاعات و ارتباطات یا همان اداره کامیپوتر (زیرمجموعه مدیریت برنامهریزی تلفیقی) بود.
معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی تصریح کرد: کار این معاونت جمعآوری اطلاعات مورد نیاز مدیریت ارشد سازمان که به شکل کاملاً پراکنده در سازمان وجود دارد، است؛ بخش دیگر فعالیت پایگاه دادهها و کتابخانه، جمعآوری اطلاعات فنی و تخصصی، نیازسنجی، گردآوری، پردازش، سازماندهی، ذخیرهسازی، بازیابی و دسترسپذیر کردن اطلاعات فنی و تخصصی مورد نیاز متخصصان و کارشناسان سازمان هست، همچنین بخش دیگر نیز سازماندهی تولیدات داخل سازمان است.
رضایی با اشاره به اینکه اطلاعات و مستندات فنی پروژهها در کتابخانه ثبت و فرادادههای آن تولید میشود، تا به گونهای برای همکاران دسترسپذیر باشد، عنوان کرد: پایگاه دادهها و کتابخانهها به ارتباط آموزشی و پژوهشی در سازمان برای دستیابی به اهداف نهایی سازمان مادر کمک میکند.
وی با اشاره به اینکه در سالیان اخیر تلاش کردیم که مجموعه دیجیتال افزایش پیدا کند، یادآور شد: با افزایش قیمت دلار، تبدیل فایل کتابهای فنی و تخصصی لاتین به نسخههای چاپی هزینه هنگفتی برای سازمان به دنبال داشت، از سوی دیگر فضای کتابخانه به شکلی نبود که توسعه سطح چاپی را به صورت دلخواه خود انجام دهیم، بنابراین چون نباید نیاز اطلاعاتی همکاران محجور بماند، به دنبال توسعه الکترونیکی رفتیم.
معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی اضافه کرد: کتابخانه ارگانیسم زنده و پویاست و نمیشد کار به بهانه کمبود فضای فیزیکی یا بودجه مغفول بماند، به همین جهت توسعه الکترونیکی را آغاز کردیم؛ نیازهای اطلاعاتی همکاران را عمدتاً به شکل الکترونیکی تهیه و آنها را با تولید فرادادهها سازماندهی کرده در سیستم قرار دادهایم.
رضایی عنوان کرد: این نیازهای اطلاعاتی شامل کتاب، مقالات فنی و تخصصی به روز از پایگاههای اطلاعاتی مختلف، از جمله پایگاه اطلاعاتی SPE و استانداردهای بینالمللی که همه به صورت الکترونیکی تهیه و در اختیار همکاران قرار داده شده است؛ پایاننامههای دانشگاه MIT، یو تکزاس، پایاننامههای لاتین و از پایگاه ایران داک نیز پایاننامههای فارسی تهیه کردیم.
وی با اعلام این خبر که از لحاظ چاپی بیش از ۳۰ هزار عنوان مدرک چاپی در کتابخانه وجود دارد، بیان کرد: تمامی پایاننامهها نیز تا همین ماه جاری سال ۲۰۲۲ بروزرسانی شده است؛ و البته هرچقدر منابع اطلاعاتی تهیه شود، اگر دسترسپذیری مناسب پیشبینی نشود، این تلاش ها تأثیری ندارد.
معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی افزود: همکاران برای دسترسی به این اطلاعات و استفاده از کلیه منابع الکترونیک میتوانند از طریق پورتال کتابخانه دیجیتال دی اسپیس اقدام کنند؛ این پورتال هم از طریق سایت اینترانت مناطق نفتخیز و هم پورتال تخصصی پایگاه دادهها و کتابخانهها در دسترس است.
رضایی ادامه داد: پورتال تخصصی پایگاه دادهها و کتابخانهها دارای لینک نرمافزارهای مختلف، ارتباط با کتابدار، ارتباط با رئیس کتابخانه، تازههای کتابخانه و آخرین اخبار و اطلاعات دنیای کتاب است؛ همکاران میتوانند کتابهای چاپی نیز عناوین را از طریق سامانه آذرسا که لینک آن در پورتال کتابخانه وجود دارد، جستجو و بعد برای دریافت کتاب به صورت حضوری اقدام نمایند.
وی اظهار کرد: بخش SDI (اشاعه اطلاعات گزیده) را هم در اختیار داریم که برای همکاران متخصص شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب تحت عنوان بخش مقالات شناخته شده و هر کدام از کارشناسان فرهیخته و پژوهشگران که پروفایل پژوهشی دارند میتوانند بدون واسطه یا درخواست رسمی نیازهای اطلاعاتی تخصصی خود را با کارشناسان بخش، حتی به صورت تلفنی درمیان بگذارند و نیازهای الکترونیکی (به شرط غیرمحرمانه بودن) خود را تأمین کنند.
معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی با اشاره به پرکاربرد بودن بخش SDI خبر داد: شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در سطح وزارت نفت تنها کتابخانه دارای بخش تخصصی SDI میباشد و کاملاً فعال است؛ در سال گذشته نیز اقدام مهم و خوبی برای همکاران صورت گرفت و آن اشتراک آنلاین پایگاه مقالات فارسی سیویلیکا بود که برای بیش از ۱۰۰۰ نفر از همکاران متقاضی ظرفیتی ایجاد نمودیم که به مدت یک سال امکان استفاده از این پایگاه را برای مقالات مورد نیاز خود دارا باشند.
رضایی افزود برنامهریزی برای راهاندازی چندین پایگاه اطلاعاتی و دارای منابع آموزشی فنی و تخصصی، ویدئوهای آموزشی در راستای توسعه و سهولت دسترسی منابع برای کارکنان یادآور شد: رکورد وجود بیش از یک میلیون عنوان محتوای اطلاعات الکترونیکی را در سامانه دی اسپیس داریم که برای همکاران متقاضی قابل استفاده است؛ هماکنون نیز ماهانه تعداد ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ بازدید از پورتال کتابخانه را در اختیار داریم.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر کتابخانه به محل کار همکاران منتقل شده خبر داد: با تعامل بین این مجموعه و مدیریت فاوا تأمین تجهیزات امنیتی و بودجه مورد نیاز، برنامهریزی کردیم تا کل سامانه دی اسپیس را بر بستر اینترنت قرار دهیم؛ بر این اساس همکاران در سراسر کشور امکان استفاده از این اطلاعات صنعت نفت و صنایع وابسته را دارند.
معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی در ادامه این گفتوگو با اشاره به چالش های پیش رو سازمان گفت: بزرگترین چالش کتابخانه فعلی فضای آن، ساختمان قدیمی و قدمت بیش از ۹۰ ساله است؛ فضای فیزیکی فعلی موجود استاندارهای لازم از نظر فضا و تجهیزات برای کتابخانه را ندارد.
رضایی تصریح کرد: از یک طرف با کمبود تجهیزات کتابخانه و از طرفی هم با نبود تجهیزات فناورانه که هزینههای گزافی دارد، روبرو هستیم؛ چالشهای عمدهای در این رابطه داریم و باید یک فضای ایمن و استاندارد برای کتابخانه تهیه شود.
وی بیان کرد: کتابخانه باید جذابیت محتوای اطلاعاتی و فیزیکی را دارا باشد و نباید فضای بانک نرمافزار، اداری و یا کتابخوانی در یک محیط درهم باشد؛ کمبود فضا و غیراستاندارد بودن آن مهمترین چالش کتابخانه است.
معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی یادآور شد: بودجه خرید و انتشار کتاب در مجموعه پایگاه دادهها و کتابخانه تأمین میشود، بیان کرد: کلیه کتابهایی که از سوی همکاران نگارش شده و در کمیته انتشارات شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب مصوب و تأیید میشود، در مجموعه پایگاه دادهها و کتابخانه تأمین میشود؛ هم اکنون نیز ارتباط خوبی با اداره پژوهش مناطق نفتخیز داریم، کلیه پایاننامههایی که با حمایت از این اداره به چاپ رسیده باشد، یک نسخه به کتابخانه مرکزی تحویل و اطلاعات آن بعد از آمادهسازی و سازماندهی در سامانه قرار خواهد گرفت.
رضایی با اشاره به اینکه مقالات چاپی همکاران در نرمافزار کتابخانه ورود اطلاعات میشوند، گفت: یک نسخه از گزارشات فنی، چاهها و مستندات فنی پروژهها بعد از اتمام پروژه به کتابخانه تحویل و ثبت میشوند.
وی با اشاره به اینکه کتابخانههای تخصصی در سازمانها برای کمک به تحقق اهداف مادر سازمانها فعالیت میکنند، عنوان کرد: این کتابخانه نیز با توجه به توانمندی و جایگاهی که داراست امکان ایفای نقش دارد، بنابراین در فرآیند مدیریت دانش سازمان تأثیرگذار است؛
در زنجیره مدیریت دانش سازمان آنجا که به خلق و تسهیم دانش میرسیم، یک کتابخانه تخصصی قوی نقش بسیار بیبدیلی را ایفا میکند.
معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی افزود: زمانی که مدیریت دانش سازمان به سمت تولید دانش و تحقق اهداف سازمانی حرکت میکند، پایگاه اصلی این حرکت کتابخانه مرکزی سازمان است.
رضایی در ادامه تشریح کرد: مقرر شده تا نشستهای کافه کتاب هر هفته برگزار شود، بعد از چند جلسه با حضور متخصصان این حوزه که تولید دانش آشکار و صریحی دارند و بعضا در کتابها به صورت متخصصان مکتوب و پنهان بودهاند؛ از دل جلسات کافه کتاب یقیناً کافه دانش متولد و مابقی دانش ضمنی موجود از ذهن کارشناسان دانشمند بیرون میآید.
وی با اشاره به ایفای نقش بیبدیل کافه کتاب در مدیریت دانش سازمان گفت: لزوم یکپارچهسازی آرشیوهای فنی در سازمان نیز باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد، وضعیت فعلی مطلوب نیست، زیرا آرشیوهای فنی در سازمان پراکنده و سازماندهی نشدهاند؛ جای آرشیوهای فنی در مجموعه پایگاه دادهها و کتابخانه است.
معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی با اشاره به لزوم بازنگری ساختار جمعآوری اطلاعات و ارشیوهای فنی یادآور شد: باید به شیوهای که زیبنده نام شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب باشد، آرشیوهای فنی را سازماندهی تا انشاءالله کتابخانههای قوی و غنی داشته باشیم.