حسن هانی‌زاده تحلیلگر مسائل بین‌الملل: گسترش ویروس کرونا در جهان معادلات سیاسی، اقتصادی و نظامی را در سال‌های آینده کاملا دگرگون خواهد ساخت.   با توجه به شرایط موجود و صرف نظر از اینکه این ویروس ساخته دست بشر هست یا به طور طبیعی در طبیعت منتشر شده، این ویروس برای چند دهه آینده تغییرات […]

حسن هانی‌زاده تحلیلگر مسائل بین‌الملل: گسترش ویروس کرونا در جهان معادلات سیاسی، اقتصادی و نظامی را در سال‌های آینده کاملا دگرگون خواهد ساخت.

 

با توجه به شرایط موجود و صرف نظر از اینکه این ویروس ساخته دست بشر هست یا به طور طبیعی در طبیعت منتشر شده، این ویروس برای چند دهه آینده تغییرات اساسی ایجاد خواهد کرد.

 

نخست، برهم خوردن معادلات بین‌المللی خواهد بود و شرایطی ایجاد خواهد کرد که آمریکا مجبور خواهد شد رفتار خود را در جهان تغییر دهد. در مقوله اول، اقتصاد سرمایه‌داری غرب دچار فروپاشی خواهد شد و آمریکا در طول چند هفته گذشته متحمل خسارت‌های اقتصادی شدیدی شده به‌اضافه اینکه در جهان ثابت شده قدرت‌های بزرگ غربی از مدیریت بحران بالایی برخوردار نیستند.

 

تاکنون ویروس کرونا در طول هفته‌های اخیر بیش از هفت تریلیون دلار به اقتصاد جهان و مخصوصا اقتصاد غرب آسیب رسانده. همچنین در دهه‌های آینده تاثیرات خودش را بر سطح تعاملات جهانی باقی خواهد گذاشت.

 

به اعتبار اینکه الان اتحادیه اروپا در حال فروپاشی است، بسیاری از کشورهای اروپایی که در یک شرایط خاصی در کنار هم قرار گرفتند، الان به طور انفرادی عمل می‌کنند و حفظ همبستگی و همکاری و تعامل در چارچوب اتحادیه اروپا دچار ضعف شده است، همچنین با توجه به اینکه اقتصاد جهان به ویژه اقتصاد کشورهای اروپایی و آمریکایی دچار تزلزل شده است لذا به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا در آینده از حرکت جمعی برای تعیین سرنوشت جهان خودداری خواهند کرد و به صورت انفرادی منافع خودشان را تامین خواهند نمود.

 

به این مفهوم که کشورهای اروپایی منافع خود را با آمریکا گره نخواهند زد و هر یک از کشورها که دچار رکود اقتصادی شده‌اند، در آینده ناچار خواهند شد که منافع خودشان را در منطقه شرق آسیا و غرب آسیا جست‌وجو کنند.

 

در این زمینه کشورهای اروپایی ناچار خواهند شد که از آمریکا تبعیت نکنند. فلذا موضوع تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا و غرب علیه برخی کشورهای جهان مانند ایران تاثیرات خودش را از دست خواهد داد.

 

همچنین نقش هژمونی آمریکا در جهان به دلیل رکود اقتصادی آمریکا در آینده به شدت کاهش خواهد یافت. فلذا به نظر می‌رسد که در آینده سلاح‌های کشتار جمعی و حتی بمب‌های هسته‌ای کارآیی خود را از دست خواهد داد و جهان به سمت تقابل بیولوژیکی به جای تقابل فیزیکی حرکت خواهد کرد. لذا کرونا تمام معادلات جهانی را در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی تغییر خواهد داد و جهان شاهد قطب‌بندی‌های جدیدی خواهد بود.

 

از سوی دیگر، نفت به‌عنوان یک کالای استراتژیک جایگاه خود را در سطح جهان از دست خواهد داد و کشورهای غربی تلاش خواهند کرد به سمت بهره‌گیری از انرژی جدیدتری حرکت کنند.

 

این مساله موجب تضعیف برخی کشورهای جهان که اقتصاد این کشورها بر تولیدات نفت تکیه دارند، خواهد شد. از جمله این کشورها عربستان خواهد بود که تاثیر خود را بر معادلات جهانی و منطقه‌ای از دست خواهد داد.

 

زیرا کاهش شدید قیمت نفت به شدت بر اقتصاد عربستان تاثیر گذاشته است. مجموعه این رخدادها در دهه‌های آینده تاثیرات خود را بر رفتارهای بین‌المللی باقی خواهد گذاشت به گونه‌ای که قطب‌بندی‌ها در حوزه‌های مختلف امنیتی و اقتصادی به سمت تقویت اقتصاد کشورهای شرق حرکت خواهد کرد و کشورهای اروپایی در حقیقت تاثیر اقتصادی خود را بر جهان از دست خواهند داد و دلار که به‌عنوان مهم‌وترین و رایج‌ترین ارز تاثیرگذار جهانی است، تاثیر خود را بر اقتصاد جهانی از دست می‌دهد.