فضای سبز کلانشهر اهواز؛ چالش ها و فرصت ها

به گزارش اداره ارتباطات سازمان پارکها و فضای سبز کلانشهر شهرداری اهواز؛ سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اهواز در سال 1369 با هدف ایجاد، توسعه و نگهداری از فضای سبز اهواز با سرانه فضای سبزی به حدود 1/3 متر مربع به ازای هر نفر تأسیس شد.

شرايط خاص اقليمي همچون گرماي شديد، شوري خاك و بالا بودن سطح آبهاي زيرزميني، اين سازمان را در بدو فعاليت با مشكلاتي مواجه نمود که پس از مطالعات گسترده و بررسي هاي لازم در چند محور اساسي اقداماتي از قبيل تعويض خاك، ايجاد شبكه هاي زهكشي و اصلاح سيستم آبياري جهت رفع معضلات موجود بعمل آمد و نتيجه اين فعاليت ها افزايش سرانه فضاي سبز را به همراه داشته است.
فضاهای سبز ساحلی به طول 16 کیلومتر، کمربند سبز اهواز به مساحت یک هزار و 50 هکتار، احداث حدود 20 پارک محله ایی و همسایگی، احداث ایستگاه و شبکه آب خام، آبیاری قطره ای و تغییر گونه های گیاهی از مهمترین رویدادهای فضای سبز در سال های اخیر بوده و نتیجه آن باعث افزایش چشمگیر سرانه فضای سبز از 3/1 متر مربع به ازای هر نفر به 20/38 متر مربع به ازای هر نفر در سال 99 گردیده است.
مساحت کلانشهر اهواز بالغ بر 18 هزار و 500 هکتار می باشد، که سهم فضای سبز حدود یک هشم، معادل 2 هزار و 508 هکتار از این اراضی است، که با وجود کارخانه های صنعتی و شرکت ملی نفت ضرورت افزایش سرانه فضای سبز در اهواز بیش از پیش احساس می شود. البته نباید از ذکر این موضوع غافل شد که مساحت فضای سبز اهواز با احتساب اجرای رینگ کمربند سبز در شمال غرب این شهر محاسبه شده و در میان مناطق هشتگانه شهرداری اهواز منطقه سه بیشترین و منطقه شش کمترین سرانه فضای سبز را به خود اختصاص داده اند.
اهواز دارای 247 پارک محله ایی، همسایگی، ناحیه ای و منطقه ای در مناطق هشتگانه شهرداری می باشد که این تعداد در مقایسه با 588 پارک همتای اصفهانی که در 15 منطقه این شهر با مساحت فضای سبز بالغ بر 5 هزار و 600 هکتار وجود دارد،به لحاظ کمی قابل قبول و لیکن به لحاظ کیفی جای بحث و گفتگو دارد.
سید رشید شجاعی نژاد مدیر عامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اهواز یکی از نقاط قوت و ضعف کلانشهر اهواز را اینگونه بیان می کند و می گوید: شهر اهواز به لحاظ سوق الجیشی و گذر رودخانه کارون از مرکز شهر و تقسیم آن به دو بخش شرقی و غربی نباید دچار کمبود آب خام و آبرسانی به فضای سبز باشد ولی متاسفانه این معضل به یکی از مهمترین مشکلات فضای سبز کلانشهر اهواز تبدیل شده و آینده این شهر را تحت الشعاع خود قرار داده است.
وی در ادامه تصریح کرد: حدود 29 درصد از فضای سبز کلانشهر اهواز از طریق آب خام و شبکه آبیاری تحت فشار تأمین می گردد و 35 درصد نیز از طریق تانکرهای آب خام مناطقی که به سیستم خط انتقال متصل نیستند تأمین می شود. مابقی فضای سبز مناطق نیز از طریق خطوط آب شرب آبیاری می شوند. حال با فرا رسیدن تابستان و پایین رفتن دبی آب رودخانه کارون و بیرون آمدن مکش ها و عدم اورهال پمپ های آب خام در مناطق هشتگانه، خطر بزرگی فضای سبز کلانشهر اهواز را تهدید می کند.
مدیر عامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اهواز راه برون رفت از این فاجعه زیست محیطی را در مرحله اول لایروبی ایستگاه های پمپاژ آب خام و تعمیر پمپ ها موجود توسط مناطق هشتگانه و در مرحله دوم طراحی ایستگاه و شبکه آب خام و واگذاری آن به بخش خصوصی از طریق سرمایه گذاری می داند. البته ذکر این نکته نیز قابل توجه است که شهرداری اصفهان جهت تأمین بخشی از آبیاری فضای سبز خود، طرح آب خاکستری (آب اصلاح شده پساب) را در حال بررسی و اجرا دارد.
یکی دیگر از مشکلات شهر اهواز فقدان پارک های موضوعی و جنگلی می باشد که اجرای آن چالش جدی ای برای شهرداری اهواز خواهد بود. پارک جنگلی شهروند تنها پارک جنگلی اهواز بوده که در محدوده زمین های شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب واقع شده است. این پارک با مساحتی بالغ بر 300 هکتار، انبوهی از درختان آکاسیا، گز و آکالیپتوس را در خود جای داده که می تواند به یکی از مکان های تفریحی و گردشگری اهواز تبدیل شود ولیکن خطوط انتقال نفت و عدم طراحی مناسب مانع از ایجاد چنین مرکز تفریحی در شمال شرق این کلانشهر شده است.
پارک های دیگر از قبیل پارکهای کوهستانی (با عنایت به اینکه انتهای رشته کوه زاگرس به شرق اهواز ختم می شود)، پارک هنرمندان، پارک هایی با درختان میوه های قرآنی (انجیر، توت، نخل و انگور)، پارک پرندگان ، باغ گلها و باغ وحش از انواع پارک های موضوعی هستند که جای آنها در کلانشهر اهواز خالی می باشد. شجاعی نژاد در این خصوص توضیح داده است: طراحی باغ میوه های قرآنی، پارک هنرمندان، پارک سالمندان و معلولین، پارک دوستدار کودک، باغ پرندگان و شهربازی بزرگ اهواز (در محدوده کیانشهر واقع در منطقه دو)، که مطالعات آنها از سوی دفتر فنی این سازمان طراحی شده است و امیدواریم هر چه زودتر اجرا و احداث این مجموعه ها در اولویت مناطق هشتگانه قرار بگیرد تا ضمن بهره مندی شهروندان از فضاهای تفریحی و دل انگیز، علاوه بر سرانه فضای سبز اهواز، سرانه فرهنگی و تفریحی هم افزایش پیدا کند.
شایان ذکر است پارک کوهستانی کوهساران نیز از جاذبه های گردشگری خوبی مانند آلاچیق های بزرگ، آبنمای تصویری، استخر، رستوران و راپل برخوردار است که البته با یک نگاه ویژه و ورود بخش خصوصی جهت راه اندازی بازی هیجان انگیز راپل، می تواند بعنوان یکی از مقاصد گردشگری کشور تبدیل شود.
در پایان باید خاطرنشان شویم همانطور که شهردار اهواز جناب آقای نوشادی مطرح نمودند؛ راه برون رفت کلانشهر اهواز از بحران و همچنین توسعه شهر اهواز به لحاظ اقتصادی، فرهنگی و تفریحی، حضور ارزشمند سرمایه گذاران در بخش های مختلف شهر می باشد. شهردار اهواز نبود سرمایه گذار در بخش های مختلف از قبیل عمرانی، تفریحی و فرهنگی را یکی از مشکلات عمده کلانشهر اهواز بیان نمودند و یادآور شدند اکنون بستر حضور سرمایه گذاران در شهرداری اهواز مهیا شده و آماده همکاری با سرمایه گذاران داخلی و خارجی در زمینه های مرتبط با شهرداری می باشیم.