ریزش بخش‌هایی از برج دوقلوی در دست ساخت متروپل آبادان در ظهر دوشنبه دوم خردادماه ۱۴۰۱، مرگ ۴۳ نفر از هموطنان و مصدومیت بیش از ۳۸ نفر را در پی‌داشت؛ این حادثه اگرچه دردناک بود ولی به نمادی از همبستگی و همکاری مردم و دولتمردان در مواقع بحرانی تبدیل شد.
به گزارش عصر خوزستان به نقل از ایرنا، برج‌های دوقلوی متروپل یک طرح ساختمان سازی از هلدینگ عبدالباقی واقع در خیابان امیری آبادان بود که این برج‌ها براساس نقشه اولیه با ۲ پل شیشه‌ای در طبقات سوم و ششم به یکدیگر متصل می‌شدند.
برج شماره یک متروپل یک برج تجاری، پزشکی و اداری در ۱۰ طبقه با بیش از ۶ هزار مترمربع زیربنا در خیابان امیری آبادان در بهمن ماه ۱۳۹۸ با حضور اسماعیل زمانی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد اروند و علی شریعتی استاندار وقت خوزستان افتتاح شد.
پس از افتتاح برج اول ساخت برج دوم در ۱۱ طبقه بدون احتساب طبقه منفی یک و بام با زیربنای ۴۵ هزار مترمربع با سه بر در خیابان امیری، خیابان سعدی و فرعی ۱۳، به عنوان یک مجموعه تجاری، تفریحی، فرهنگی و پارکینگ طبقاتی سرعت بیشتری به خود گرفت و بخشی از طبقه همکف این ساختمان در خیابان سعدی در سال ۱۴۰۰ به خریداران واگذار و افتتاح شد.
ظهر روز دوشنبه دوم خردادماه ۱۴۰۱ بخشی از برج متروپل بر اثر شکست سازه‌ای فروریخت و آبادان را در بهت و ماتم فرو رفت؛ پس از انتشار خبر به سرعت تیم‌های عملیاتی امداد و نجات سازمان آتش‌نشانی و جمعیت هلال احمر آبادان به همراه عوامل اوژانس در محل حاضر شدند و عملیات آواربرداری با کمک مردم و نیروهای امدادی با حداقل امکانات آغاز شد.
با حضور گروه‌های جهادی و اعزام نیروهای امدادی از سراسر کشور به آبادان با توجه به گرمای هوا ۱۰ موکب و ایستگاه صلواتی با ۴۰ نیروی جهادی در نزدیکی متروپل برپا شد و ضمن توزیع آب آشامیدنی با تهیه بسته غذایی، خدمات‌رسانی به امدادگران و نیروهای خدماتی را در محل انجام دادند.
نگاه ویژه نظام در کمک به مردم
در پی حادثه فرو ریختن ساختمان متروپل آبادان، رهبر انقلاب اسلامی در پیامی با تسلیت این حادثه به مصیبت‌دیدگان، دستور دادند ضمن سرعت عمل برای کاستن از تلفات، مقصران حادثه مورد پیگرد و مجازات قرار بگیرند و از تکرار این حوادث در کشور جلوگیری شود.
احمد وحیدی وزیر کشور پس از حادثه در تماس تلفنی با استاندار وقت خوزستان خواستار بکارگیری همه امکانات برای رسیدگی فوری به حادثه‌دیدگان و نجات محبوسان احتمالی زیر آوار شد.
معاون اول رئیس جمهور نیز در تماس تلفنی بر لزوم رسیدگی فوری به حادثه ریزش ساختمان ۱۱ طبقه در مرکز شهر آبادان و خارج کردن سریع مصدومان از زیر آوار تأکید کرد.
محمد مخبر ضمن تسلیت به خانواده‌های جانباختگان این حادثه و ابراز همدردی با حادثه‌دیدگان این سانحه دلخراش، خواستار بررسی دقیق و علل وقوع این اتفاق شد و دستور لازم را برای بسیج امکانات و کمک به مصدومان حادثه صادر کرد.
رئیس جمهور که در سفر عمان به سر می‌برد دوم خردادماه به معاون اول خود دستور داد ضمن اعزام گروه‌های امداد و نجات تهران برای امدادرسانی به آسیب‌دیدگان، همه امکانات استانی و کشوری را برای رسیدگی فوری به سانحه ریزش ساختمان متروپل در آبادان به‌کارگیرد.
آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» که برای دیدار و گفت‌وگو با پادشاه عمان به مسقط پایتخت این کشور سفر کرده بود، به محض اطلاع از بروز این حادثه به معاون اول رئیس جمهور مأموریت داد ضمن به‌کارگیری تمامی امکانات محلی و ملی، شخصاً این موضوع را با اختیارات کامل به‌منظور تسریع در آواربرداری و نجات جان افراد زیر آوار مانده و رسیدگی به مصدومان حادثه، مدیریت و پیگیری کند.
وی ضمن ابراز همدردی صمیمانه با خانواده‌های جانباختگان دستور داد رسیدگی به وضعیت این خانواده‌ها در اولویت قرار بگیرد و گزارش روند امدادرسانی نیز برای وی ارسال شود.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تماس تلفنی با رییس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، خواستار آمادگی مراکز درمانی بیمارستان‌های خوزستان و بسیج همه امکانات برای پذیرش مصدومان حادثه ریزش ساختمان ۱۰ طبقه در آبادان شد و دستور رسیدگی فوری به مصدومان این حادثه را صادر کرد.
سردار سرلشکر حسین سلامی فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران نیز در سومین اجلاسیه “مجمع جهادگران کشور” در اردوگاه شهید باکری خرمشهر ضمن بسیج امکانات و تجهیزات لجستیکی سپاه برای کمک به حادثه ریزش ساختمان ۱۱ طبقه و خارج کردن سریع مصدومان اعلام کرد: همه امکانات سپاه متعلق به مردم هستند و برای کمک به آواربرداری در اختیار سپاه آبادان قرار می‌گیرند.
محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی با تسلیت وقوع حادثه غمبار فروریختن ساختمان متروپل در شهر آبادان، از کمیسیون عمران خواست هرچه سریع تر ابعاد حادثه را پیگیری و به مجلس ارائه کند.
احمد وحیدی وزیر کشور نیز بامداد سه‌شنبه در کمتر از ۲۴ ساعت از وقوع حادثه متروپل برای بررسی آخرین وضعیت حادثه ساختمان متروپل وارد آبادان شد و ستاد بحران با حضور وی در مسجدی در کنار خرابه‌های متروپل تشکیل شد.
اعلام عزای عمومی در استان خوزستان
نماینده ولی فقیه در خوزستان و امام جمعه اهواز نیز در اطلاعیه‌ای با ابراز همدردی با بازماندگان حادثه ریزش ساختمان متروپل آبادان، روز پنجشنبه پنجم خرداد را در این استان عزای عمومی اعلام کرد.
محمد مخبر معاون اول رییس‌جمهور ششم خردادماه به منظور بررسی ابعاد حادثه ساختمان متروپل و چگونگی امداد رسانی و عملیات آوار برداری به آبادان سفر کرد و از مصدومان حادثه ریزش ساختمان متروپل که در بیمارستان بستری بودند، عیادت کرد.
همچنین هیات دولت ضمن تسلیت دوباره به خانواده‌های داغدیده به احترام جانباختگان حادثه آبادان و ابراز همدردی با خانواده‌های آنان و مردم استان خوزستان به ویژه شهر آبادان روز یکشنبه هشتم خرداد را در سراسر کشور عزای عمومی اعلام کرد.
حضرات آیات مراجع تقلید نوری همدانی، شبیری زنجانی و سبحانی در پیام‌های جداگانه‌ای ضمن عرض تسلیت و ابراز همدردی با بازماندگان جانباختگان حادثه دلخراش فروریختن ساختمان متروپل در آبادان، خواستار رسیدگی سریع این موضوع توسط مسئولان شدند.
آیت الله سید ابراهیم رییسی روز جمعه سیزدهم خرداد ماه بلافاصله پس از پایان سفر استانی به آذربایجان شرقی، بدون اطلاع قبلی و سرزده در سفر به آبادان با حضور در خیابان امیرکبیر (امیری)عملیات آوار برداری از متروپل را از نزدیک مورد بررسی قرار داد.
رئیس جمهور ضمن ابراز همدردی در دیدار با خانواده جلیلیان که چهار عضو خانواده آنها در حادثه متروپل آبادان جان باختند ضمن همدردی با خانواده جانباختگان بر برخورد با عاملان حادثه تاکید کرد.
تخریب سازه باقی مانده از متروپل
مطابق مصوبه شورای تامین استان خوزستان قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) به عنوان پیمانکار تخریب بقایای ساختمان متروپل آبادان تعیین شد و بنا بود شیوه آوار برداری و تخریب را طبق برنامه زمانبندی مشخص شده در مفاد قرارداد اجرا کند.
پیمانکار تخریب بقایای ساختمان با تجیهز کارگاه عملیات تخریب و آواربرداری را آغاز کرد اما آبان ماه سال گذشته بخش باقیمانده ساختمان متروپل آبادان در زمان سبک سازی سازه ریزش کرد و یک نفر جان باخت. دی‌ماه ۱۴۰۱ معاون فنی و امور زیربنایی سازمان منطقه آزاد اروند تخریب ضلع غربی بقایای سازه ساختمان متروپل را با کمترین زمان و بدون تلفات جانی اعلام کرد و گفت: عملیات آواربرداری متروپل ۲ ماه زمان خواهد برد.
پژمان فرجی افزود: تخریب سه طبقه باقی مانده از ساختمان با دستگاه، منهدم خواهد شد و هیچگونه خطری در پی نخواهد داشت ضمن اینکه در مرحله بعد و در کمترین فرصت و بهترین حالت ممکن آواربرداری نهایی نزدیک به ۲ ماه زمان خواهد برد.
یاسین کاوه‌پور شهردار آبادان نیز یازدهم دی‌ماه عنوان کرد: پس از تخریب ساختمان متروپل بازگشایی خیابان‌های اصلی و فرعی اطراف این ساختمان با اولویت بازگشایی خیابان سپه(حلبی سازان)، خیابان سعدی و فرعی‌های روبروی ساختمان متروپل از جمله خیابان فرعی برق آغاز شد.
تشریح ابعاد پرونده حادثه ساختمان متروپل توسط رئیس قوه قضاییه
رئیس قوه قضاییه نیز اخیرا به روز دوم خرداد نخستین سالگرد حادثه تلخ فروریختن ساختمان متروپل در استان خوزستان اشاره کرد و کار عظیم قضایی صورت گرفته در قبال این موضوع را بعد از این حادثه تلخ از جهات مختلف، اقدامی جهادی و شایسته قدردانی دانست و در همین راستا از مسئولان قضایی استان خوزستان به صورت ویژه قدردانی کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای در تشریح موضوع یادشده گفت: حادثه فروریختن ساختمان متروپل که به جان باختن ۴۳ فرد و مصدومیت تعدادی دیگر انجامید، حادثه تلخ و ناگواری بود اما اقدامات قضایی در این موضوع، بسیار مجاهدانه و فوق‌العاده بود.
وی افزود: حجم کاری این مقوله و پرونده‌های تشکیل شده ناظر بر آن بسیار زیاد بود؛ در این راستا پرونده‌های کیفری و حقوقی با دسته‌بندی‌های مختلف تشکیل شد و با کار جهادی ظرف ۲ ماه، موضوع در بحث کیفری که از جهاتی در اولویت بود، به سرانجام رسید.
رئیس قوه قضاییه به تقریر و تبیین ابعاد مختلف رسیدگی‌های کیفری و حقوقی در قبال حادثه فروریختن ساختمان متروپل پرداخت و اظهار کرد: در بحث کیفری موضوع، نیاز بود که برای همه جانباختگان این حادثه و مصدومان، نظر پزشکی قانونی دریافت شود؛ در همین راستا، پزشکی قانونی در مدت کوتاهی به صورت علمی و دقیق نظرات خود را اعلام کرد.
وی ادامه داد: نیاز بود که پیگیری‌ها و بررسی‌های همه‌جانبه فنی، مهندسی و کارشناسی در مورد علت فروریختن ساختمان در دستور کار قرار گیرد تا مشخص شود چه کسانی در این قضیه مقصر هستند و چه کسانی کوتاهی داشتند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره مجدد به فعالیت شبانه‌روزی مجموعه دادگستری استان خوزستان در رسیدگی به حادثه متروپل، به ابعاد دیگری از حجم بالای کار در این مقوله اشاره کرد و گفت: در مبحث رسیدگی به درخواست‌های اولیای‌دم ۴۳ جانباخته این حادثه و مشخص کردن آنها و اینکه آیا در میان آنها فرد صغیری وجود دارد یا نه؟ اگر فرد صغیر وجود دارد، آیا ولی‌قهری دارد یا نه؟ و تصمیمی که از جانب ولی‌امر و شخص مأذون از او باید در قبال اولیای‌دمِ صغیرِ بدون ولی‌قهری اتخاذ می‌شد؛ مجموع این امور، کار حجیم و وسیعی را می‌طلبید که از سوی مجموعه دادگستری استان خوزستان صورت گرفت.
وی افزود: در مبحث حقوقی ماجرا نیز باید انحصار وراثت‌هایی صورت می‌گرفت و اهلیت‌ها مشخص می‌شد؛ همچنین در قبال افراد مصدوم این حادثه نیز در برخی موارد پزشکی قانونی باید چند نظر اعلام می‌کرد؛ از این حیث که آیا مصدومیت فرد، ماندگار است؟ آیا قابل بهبود است؟ که این امور نیز طبیعتاً زمان‌بر بود.
رئیس دستگاه قضایی تصریح کرد: همچنین فضای برخی شهرهای استان خوزستان نیز پس از وقوع حادثه متروپل، ملتهب بود و بدخواهان مترصد بهره‌برداری از این فضا بودند؛ بنابراین باید از سوی مرکز استان و مرکز رسانه، اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف صورت می‌گرفت.
وی تشخیص مسببان را مهم‌ترین بخش موضوع در قضیه رسیدگی به حادثه متروپل دانست و افزود: بررسی موضوع از زمان صادر شدن جواز برای این ساختمان و تجاوز از حدود جواز، تغییرات مسئولان ذی‌ربط شهرداری مربوطه از زمان صدور جواز تا فروریختن ساختمان، تعیین مسئولیت و نقش نظام مهندسی و شرکت فنی و مشاوره از جمله مواردی بودند که تحقیق و بررسی و کار کارشناسی فنی و همه‌جانبه را طلب می‌کرد که همه اینها در حدود ۲ ماه انجام شد و برای کسانی که طبق تشخیص دادسرا در این حادثه مقصر هستند قرار جلب به دادرسی صادر شد.
رئیس قوه قضاییه گفت: پس از صدور قرار جلب به دادرسی، پرونده به دادگاه رفت و در دادگاه بدوی نیز مراحل مختلف رسیدگی با دقت و شفافیت با حضور وکلا طی شد؛ سپس پس از وصول لوایح اعتراضی از جانب متهمان و وکلای آنها و بعضاً شکات پرونده، موضوع در دادگاه تجدیدنظر، مراحل مختلف خود را طی کرد و تا زمانی که حکم قطعی و صادر شد یک کار عظیم و حجیم و شبانه‌روزی در مجموعه دادگستری خوزستان صورت گرفت.
وی با تبیین و تشریح ابعاد حقوقی رسیدگی به پرونده متروپل توضیح داد: در بُعد حقوقی موضوع، با چند دسته پرونده مواجه بودیم؛ نخست، کسانی که مدعی بودند با صاحب طرح برای دریافت ملک تجاری قرارداد منعقد کرده‌اند؛ دوم، کسانی که در زمان وقوع حادثه در ساختمان مستقر و متحمل خسارت شده بودند و سوم، مراجعه‌کنندگان و مشتریانی که در زمان وقوع حادثه، یا مصدوم شده و یا خسارت مادی دیده بودند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با بیان اینکه رسیدگی به پرونده در این قسمت هنوز به پایان نرسیده است، گفت: البته نزدیک به ۸۰ درصد کار در این مقوله نیز انجام و احکام صادر شده‌اند ولی ممکن است هنوز این احکام اجرا نشده باشند.
وی افزود: با این وجود در بُعد حقوقی به لحاظ کارشناسی‌ها و اختلافات حقوقی که میان طرفین پیش می‌آید، کار سنگین و زمان‌بر است؛ به‌ویژه آنکه فردی که در این حادثه اتهام سنگینی متوجه او بود، جان‌باخت و به لحاظ مسائل حقوقی باید با کمک ورثه او امور پیش رود.
قاضی‌القضات بیان کرد: در مورد دیه جانباختگان و مصدومان این حادثه نیز چه به آنها که باید «دیه نفس کامل» تعلق می‌گرفت و چه آنهایی که احیاناً باید به آنها «اَرش» پرداخت می‌شد، اقدامات لازم صورت گرفت.
وی با اشاره به کار کارشناسی و آسیب‌شناسانه‌ای که در قوه قضاییه در قبال موضوع فروریختن حادثه متروپل صورت گرفت، افزود: آسیب شناسی های لازم از جهات مختلف شامل نوع قراردادها و نظارت‌ها در دادگستری در حد وسع خود در مورد این حادثه انجام شد و این کارشناسی‌ها و آسیب‌شناسی‌ها را در اختیار دستگاه‌های مربوطه در قوه مجریه قرار دادیم؛ امیدواریم آنان نیز این مقوله را مدنظر قرار دهند تا در آینده شاهد وقوع این قبیل حوادث ناگوار و تلخ نباشیم.
رئیس دستگاه قضایی تصریح کرد: در قضیه رسیدگی به حادثه متروپل، قوه قضاییه مسئله‌محوری را در دستور کار قرار داد و رسیدگی به این حادثه از مصادیق رویکرد مسئله‌محورانه دستگاه قضایی است؛ در همین راستا، مرکز رسانه قوه قضاییه در سالگرد این حادثه باید به ابعاد مختلف رسیدگی‌ها در قبال این موضوع بپردازد. امید است با تدابیر اندیشیده شده و نظارت درست و دقیق بر ساخت و سازها از وقوع حوادث این چنینی که یک شهر و جامعه را داغدار کرد، جلوگیری شود.
