عصر خوزستان: اهواز- ایرنا- پویش “اقتصاد برای آینده مردم ایران” با پرسشگری اساتید دانشگاه از کاندیداهای ریاست جمهوری و امکان سنجی تحقق برنامه‌های اقتصادی آنها به منظور سنجش بهتر کاندیداها برای رای دهندگان، راه اندازی شده است . به گزارش روز شنبه ایرنا دکتریعقوب اندایش ، استاد دانشگاه شهید چمران اهواز و مسئول روابط عمومی […]
اهواز- ایرنا- پویش “اقتصاد برای آینده مردم ایران” با پرسشگری اساتید دانشگاه از کاندیداهای ریاست جمهوری و امکان سنجی تحقق برنامه‌های اقتصادی آنها به منظور سنجش بهتر کاندیداها برای رای دهندگان، راه اندازی شده است .
به گزارش روز شنبه ایرنا دکتریعقوب اندایش ، استاد دانشگاه شهید چمران اهواز و مسئول روابط عمومی این پویش گفت: در این پویش در جهت شفافیت بیشتر برنامه‌های کاندیداهای ریاست جمهوری و افزایش آگاهی مردم که ذیحقان این کشور هستند برای انتخاب بهتر و بر اساس احساس مسئولیت اجتماعی اقتصاددانان، اهم مسائل اقتصادی کشور، علل پیدایش و تداوم آنها، موانع پیش رو و تصمیمات سخت برای رفع آنها یادآوری شده و از کاندیداهای ریاست جمهوری سوال می‌شود که : به نظر شما اولویت‌بندی مسائل اساسی اقتصادی کشور چگونه است و برنامه‌های عملی شما برای حل آنها چیست تا با پاسخ آنان و مشخص شدن برنامه‌هایشان و با امکان‌سنجی تحقق آن برنامه‌ها، مردم سنجش بهتری از صلاحیت آنان برای تصدی این پست مهم را داشته باشند.
وی افزود: مسائل اقتصادی کشور بسیارند و در این پویش بر مهمترین مسائلی که می‌توانند به حل سایر مسائل کمک کنند و همچنین طی یک دوره ۴ ساله بتوان به آنها پرداخت، تمرکز شده است.
این استاد دانشگاه افزود: دراین پویش موارد زیر مطرح می شود و از داوطلبان تصدی ریاست جمهوری خواسته می شود برای ارائه تصویری واضح از برنامه خود و چشم انداز مورد نظرش برای آینده کشور به آنها پاسخ دهد .
* طبق اصل اصیل اقتصاد، همواره یک بده بستان بین اهداف اقتصادی وجود دارد و یک سیاستمدار باید بتواند با قید محدودیت منابع، تصمیم بهینه را اتخاذ کند. به عنوان مثال اجرای یک سیاست ممکن است رشد اقتصادی ایجاد کند؛ اما موجب تورم شود. تصمیم سخت به این معنی است که بهبود یک متغیر اقتصادی ممکن است به وخامت متغیر دیگری منجر شود. بنابراین لازم است کاندید محترم، اولویت‌بندی خود را برای مسائل اساسی اقتصاد، تصریح کرده و متعاقب آن، بسته سیاستی خود را برای حل آن مسائل ارائه کند.
با پاسخ روشن کاندیداها به پرسش اساسی فوق، مردم می‌توانند بر مبنای اولویت‌های خود، کاندیدای مورد نظرشان را انتخاب کنند. برای مثال اگر افزایش حمایت یارانه‌ای دولت، در نهایت به خلق پول و تورمی منجر شود که نهایتاً مردم باید هزینه آن را پرداخت کنند، با این آگاهی بهتر می‌توانند دست به انتخاب بزنند.
* ممکن است اجرای یک سیاست در کوتاه مدت موجب فشار بیشتر بر مردم شود؛ اما در میان مدت و بلندمدت موجب افزایش رفاه پایدار شود. معمولاً کاندیداها به منظور کسب رای بیشتر، تلاش‌می‌کنند با طرح شعارهای عامه‌پسند، توجه مردم را به رفاه زودگذر جلب کنند. لذا باید مردم هوشیار باشند تا در انتخاب خود تشخیص دهند.
* معمولاً کاندیداهای ریاست جمهوری کلی گویی کرده و راه حل مشخصی برای حل مسائل مشخص ارائه نمی‌کنند تا بتوان راه حل آنان را ارزیابی کرده و آنان را وادار به پاسخگویی کرد.
* هم مسائل اقتصادی کشور تا حد زیادی شناخته شده هستند و هم کم یا بیش روی راه حل‌های آن اتفاق نظر وجود دارد؛ اما موانع اجرایی متعددی پیش روی یک رئیس جمهور وجود دارد. از این رو رئیس جمهور باید توانایی مواجهه با این موانع را داشته باشد و در هماهنگ‌سازی ارکان قدرت برای سیاستگذاری و مدیریت کلان کشور توانا باشد. این که به عنوان مثال رئیس جمهور بیان کند که هسته سخت قدرت اجازه انجام اصلاحات را نمی‌دهد، پذیرفتنی نخواهد بود.
* تاکید می شود که این پویش مستقل از هر جناح سیاسی و کاندیدای خاصی است، و صرفا نظرات علمی اقتصاددانان را برای بهبود شرایط اقتصادی کشور منعکس می کند و هیچ کس حق سوء استفاده از آن را ندارد.
این استاد دانشگاه شهید چمران اهواز با تاکید براینکه این پویش مستقل از هر جناح سیاسی و کاندیدای خاصی است، و صرفا نظرات علمی اقتصاددانان را برای بهبود شرایط اقتصادی کشور منعکس می کند و هیچ کس حق سوء استفاده از آن را ندارد.افزود: اهم رئوس سیاست ها و اقدامات مهمی که در سال‌های آینده برای بهبود وضعیت اقتصاد کشور باید توسط دولت و حاکمیت انجام گیرد و قوه مجریه به عنوان مسئول باید بتواند بر آنها فایق گردد، در ادامه ذکر شده است، برای بهبود وضعیت اقتصادی با ثبات در سال‌های آینده چاره‌ای جز گام نهادن در این مسیر پیشرفت نداریم، و چهار سال آینده قسمتی از این مسیر مهم است؛ در این پویش پس از بیان اهم رئوس سیاست‌ها، برای اینکه راه حل مشخصی از پاسخ کاندیداها دریافت شود، چند پرسش اساسی پرسیده شده، تا آنها با پاسخ صریح و شفاف به آن پرسش‌ها (که حل آنها بیشتر به قدرت و اراده‌ی شخص رییس جمهور و همراه کردن حاکمیت مرتبط است) خود را در معرض انتخاب مردم قرار دهند، و خود مردم ناظر بر رفتار فرد منتخب، در چهار سال دوره‌ی ریاست جمهوری باشند.
مسئول روابط عمومی پویش ادامه داد: به عقیده فعالان این پویش کشور ما و رییس جمهور به لحاظ اقتصادی برای سال‌های آینده باید در مسیر افزایش رشد اقتصادی و اشتغال پایدار، کاهش نرخ تورم به تک رقمی و سپس تورم زیر ۵ درصد، کاهش فقر و بهبود توزیع درآمد، حفظ ارزش پول ملی، افزایش نرخ مشارکت اقتصادی زنان، کاهش فساد و ایجاد شفافیت، ایجاد امنیت اقتصادی و کاهش ریسک و هزینه‌ی مبادله، ایجاد و تقویت بسترها و ساختار رقابتی اقتصاد و هموارسازی نظام انگیزشی طبیعی بر فعالیت های اقتصادی و بهبود قدرت رقابت‌پذیری اقتصاد ایران در زنجیره تولید ارزش جهانی، انضباط مالی و پولی، تعامل سازنده با دنیا، دیپلماسی قوی و رفع تحریم گام بردارد.
اندایش ادامه داد: همچنین تنظیم کردن اقدامات سیاسی در جهت اهداف اقتصادی و حداکثر سازی رفاه اجتماعی، استفاده‌ی بهینه و پایدار از منابع طبیعی و سرمایه‌ای، هماهنگ سازی همه‌ی اجزای قدرت کشور در جهت اهداف بهینه‌ی اقتصادی، قانع کردن مردم برای اندیشیدن به عواقب بلند مدت برنامه های رفاه زودگذر و پذیرش سختی برنامه هایی که رفاه بلند مدت دارند، تقویت عدالت در تصویب و اجرای قوانین و مقررات، زدودن سیطره‌ی سنت گرایی تجدد ستیز از نظام اقتصاد سیاسی کشور، تقویت جایگاه قوه‌ی مجریه دراین راستا لازم است.
وی تاکید کرد: گرچه اقتصاددانان می دانند که چه سیاست‌ها، اقدامات اقتصادی و غیر اقتصادی و بده بستان‌های ایجابی لازم است که در این مسیر حرکت شود، اما انجام آنها در گرو اقدامات عملی مشخص و برداشتن موانع و سدهای پیش رو و تدبیر کشورداری است، که تحقق آن را سخت و پیچیده می نماید و از هر شخصی بر نمی آید، لذا در ادامه ، در چارچوب این پویش در قالب پرسش هایی از کاندیداهای محترم، جهت صراحت و شفافیت برنامه و اقدام عملی آنها، پرسیده شده که برای گام نهادن در این مسیر هر کاندیدا به عنوان رییس جمهور چگونه می‌خواهید اقدام کند؟ و درعمل تاچه حد خود را برای رفع این مسایل توانمند می داند؟
۱- در بین اهداف عمده‌ی اقتصادی (رشد اقتصادی، اشتغال کامل، کاهش تورم به تک رقمی و ثبات قیمت ها، بهبود توزیع درآمد و کاهش فقر و توسعه‌ی پایدار زیست محیطی)، کدام یک از اولویت بیشتری برای شما برخوردار است؟ و یا کدام ترکیب را انتخاب می کنید؟
۲- برای ایجاد رشد اقتصادی و اشتغال، به جز به کارگیری سیاست های متعارف اقتصادی، اجرا، هماهنگی، کاهش زمینه های فساد و رانت، شناسایی و مدیریت تعارض منافع، کاهش ریسک های اقتصادی و سیاسی، تشویق انگیزه های تولید، شایسته سالاری، اصلاحات در نظام بانکی و نظام مالیاتی، بهبود فضای کسب و کار، کاهش مداخلات قیمتی و آزادی اقتصادی، تعامل با دنیا و مقررات زدایی از تولید، و … مهم هستند. شما چه برنامه‌ی اجرایی برای حل این موارد و حصول به رشد های اقتصادی ۶ درصدی و بالاتر دارید؟ یا حل کدام یک از موارد فوق را جزو اولویت کاری خود می دانید؟
۳- می دانیم چاپ پول برای تامین کسری بودجه های مداوم و تسهیلات و اعتبارات تکلیفی به بانک ها، نبود قدرت قانونی کافی بانک مرکزی برای نظارت قوی بر بانک‌ها و در کل سلطه‌ی عام مالی، موجب تورم است؛ شما در عمل چگونه می خواهید بر این مشکل فائق شوید، در حالی‌که نیازمند انضباط و شفافیت مالی و پولی، خرج نکردن از خلق پول، دادن قدرت قانونی کافی به مقام پولی، و در افتادن با هسته‌ی سخت قدرت، و جلوگیری از کژمنشی ها و فساد نهادهای مختلف پولی و مالی است؟
۴- در حال حاضر اکثر منابع تأمین بودجه و تکالیفی که دولت به بانک ها برای تامین اعتبار خارج از ارقام سند بودجه می کند، از جیب طبقه‌ی متوسط و کم درآمد(مالیات و مالیات تورمی) و نه ثروتمندان، تامین می شود. شما چگونه می خواهید نظام مالیاتی را اصلاح کنید؟ که: اولا از ثروتمندان مالیات بیشتری گرفته شود؛ و ثانیا مالیات منبع اصلی این خرج ها باشد و نه خلق پول. این خود روی بهبود توزیع درآمد نیز اثر دارد.
۵- آیا می توانید اصلاحات ساختاری را در بودجه با توجه به فشارها و تضاد منافعی که وجود دارد، انجام دهید؟ که کسری بودجه و تورم کاهش و بودجه کارآمدتر شود. آیا می توانید نظام سنجش بهره وری عوامل تولیدی که در اختیار دولت و شرکت های دولتی است، را برای اصلاح بودجه مستقر کنید؟
۶- برای به اتمام رساندن طرح های نیمه تمام چه برنامه‌یی دارید؟ و چه مکانیزمی می خواهید پی بگیرید که طرح های جدید بموقع به پایان رسند؟
۷- ثبات اقتصاد کلان یک مولفه مهم و تعیین کننده در سرمایه گذاری، تولید و کلا برنامه فعالین اقتصادی است. چگونه می توانید شرایطی را فراهم کنید که قیمت ها و نرخ ارز (که با چرخه های تکراری شوک ارزی مواجه بوده ایم) بر اساس مکانیزم بازار تعیین شود، و بدون دخالت مستقیم دولت، نوسانات شدید آن گرفته شود؟
۸- می دانیم قسمتی از تورم سال‌های اخیر ناشی از تحریم است؛ چگونه می خواهید تحریم را از میان بردارید؟ یا اقتصاد را از نو در معرض تحریم های جدید قرار ندهید؟ تحریم غیر از اثر بر تورم، روی تولید ملی و ثبات اقتصادی، انتقال فناوری، سلامت و درمان، فقر و رفاه و … هم آثار عمیق گذاشته است.
۹- ایران دارای یکی از پایین ترین نرخ های مشارکت اقتصادی زنان(۱۴%) است، که خود موجب فقر است. چه راهکاری برای افزایش نرخ مشارکت زنان دارید؟ اولویت شما اشتغال کدام گروه هدف است؟
۱۰- می دانیم که نبود امنیت اقتصادی و سیاسی و ریسک های بالا موجب کاهش سرمایه گذاری است، (به طوریکه که طی سال های قبل نرخ سرمایه‌گذاری خالص منفی شده است) چگونه می‌خواهید امنیت اقتصادی ایجاد کنید و ریسک را کاهش دهید که هم امکان رشد سرمایه گذاری بیشتر فراهم شود و هم از فرار سرمایه به خارج جلوگیری شود؟
۱۱- عموم مردم به دنبال کنترل و دخالت بیشتر دولت هستند، در حالی‌که این دخالت ها هم جنبه های رقابتی اقتصاد را خدشه دار می کند، و هم سبب بزرگتر شدن هزینه های دولت و کسری بودجه و تورم و ناکارایی و سردرگمی فعالان اقتصادی است. چگونه می توانید آنها راضی کنید که با دخالت و پول‌پاشی اوضاع بدتر می شود، و دولت باید فقط با سیاستگذاری و تنظیم قواعد بازی و توزیع مجدد طی نظام مالیاتی و یارانه، بازارها را با ثبات کنید؟
۱۲- آیا برنامه‌یی برای اصلاح قیمت حامل های انرژی دارید؟ چگونه عمل می کنید که منافع آن بیشتر از عوارض آن باشد؟
۱۳- برای اصلاح ساختار بانک‌ها و صندوق های بازنشستگی چه برنامه‌یی دارید؟
۱۴- برای مدیریت منابع آبی کشور، در سطح فضای منطقه‌ای و در سطح فعالیت های اقتصادی، خصوصا برای پروژه‌های اقتصادی جدید، چه برنامه عملی دارید؟
۱۵- عوامل غیر اقتصادی متعددی (مانند سیاست خارجی و نحوه‌ی بازی در منطقه و دنیا، نظام قضایی، نظام انگیزشی و پاداش و تنبیه، تضاد و جنگ قدرت باندها و جناح های مختلف، مشارکت ندادن احزاب و اندیشمندان مختلف در تصمیم گیری ها، ناهماهنگی بین نهادهای مختلف حاکمیت، دخالت ها، مصوبات مختلف و لحظه‌یی سر در گم کننده و احیانا متناقض، حکمرانی ضعیف، انحصارات، مجوز ها و امضاهای طلایی، تفکر غالب در اولویت نبودن اقتصاد، سیطره‌ی سنت گرایی تجدد ستیز، ترجیح منافع باندی و گروهی بر منافع اجتماعی مردم در بین مسئولان و گسترش فساد) بر اقتصاد کشور سایه افکنده اند؛ شما به عنوان رییس جمهور چگونه می توانید آنها را در جهت بهبود اوضاع اقتصادی و رفاه مردم همسو کنید؟
۱۶- برای اینکه بتوان رفتار فعالان اقتصادی را در یک اقتصاد نوین و پیچیده، کنترل و هدایت نمود، باید انگیزه های فردی را رسمیت شناخت؛ که آن هم بیشتر بر منفعت شخصی استوار است. سپس با همین مکانیزم (مشوق ها و تنبیهاتی که بر نفع شخصی آنها اثر می‌گذارد) رفتار آنها را به سمت بهینه‌ی اجتماعی و هدفمند هدایت نمود. دولت شما چقدر به این مقوله واقف است؟ و چگونه در بخش های مختلف می‌خواهد آن را اجرایی کند تا کمتر به توصیه‌های اخلاقی و ارزشی در کنترل فساد، سرپیچی‌ها و کژمنشی‌ها بپردازد؟ این مورد می تواند مبنای علمی برای کاهش فساد، قاچاق کالا و ارز و هر نوع رفتار انحرافی از قوانین و مقررات باشد.
۱۷- برای عملکرد مطلوب اقتصادی نیازمند یک تیم اقتصادی قوی، هماهنگ و با استراتژی توسعه‌یی مشخص علمی است. چه شاخص هایی برای انتخاب تیم اقتصادی خود (رییس سازمان برنامه و بودجه، رییس بانک مرکزی، وزیر اقتصاد، وزیر صمت، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دیپلماسی اقتصادی) در نظر دارید؟ این تیم را معرفی کنید. چه مکانیزمی برای استفاده پیوسته از پتانسیل کارشناسی موجود در سطح کشور دارید؟
۱۸- در پایان برای متعهد ماندن بر وعده های خود و پاسخگویی به مردم، چه مکانیزمی را برای رصد و پایش این وعده ها توسط رسانه ها و اقتصاددانان مستقل پیشنهاد می دهید؟
بر این اساس کاندیداها، به منظور هماهنگی و آگاهی رسانی به مردم، می‌توانند پاسخ مشخص خود به پرسش‌های بالا را جهت انتشار به ایمیل دکتر یعقوب اندایش (Andayesh۲۳۰@gmail.com) ارسال کنند.
به گفته مسوول روابط عمومی پویش “اقتصاد برای آینده مردم ایران” تاکنون ۴۴ نفر از استادان اقتصاد دانشگاههای کشور و متخصصان حوزه اقتصاد این پویش را امضا کرده اند.
